महामारीले ३० वर्ष पुरानो रेकर्ड तोड्ने, आईएमएफले भन्यो ‘विश्व अर्थतन्त्रमा ठूलो संकट’

 अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष आईएमएफ का अनुसार २०२० विश्वव्यापी अर्थतन्त्रका लागि ज्यादै नराम्रो हुनेछ । आईएमएफको यस बर्ष विश्व अर्थतन्त्रले १९३० को दशक पछिको सबैभन्दा ठूलो गिरावट देख्ने अनुमान गरेको छ । आईएमएफका निर्देशक क्रिस्टलिना जर्जिएभाले बिहीबार २०२० मा विश्वका १७० भन्दा बढी देशहरूको प्रतिव्यक्ति आय घट्ने बताइन् । उनले विश्वले संकटको सामना गरीरहेको जुन पहिले कहिल्यै नदेखेको बताइन् । उनले भनीन् “कोविड १९ ले हाम्रो आर्थिक र सामाजिक स्थिति धेरै छिटो बिग्रिएको छ । हामीले पहिला यस्तो कहिल्यै देखेका थिएनौं ।”

२०२० मा विश्वव्यापी वृद्धि दरमा ज्यादै गिरावट आएको छ
उनले भनीन् मानिसहरु यो भाइरसबाट मरिरहेका छन् र यस सँग लड्नका लागि लकडाउनको सामना गर्नुपरेको छ । जसले अरबौं मानिसहरुलाई असर गरेको छ । केही हप्ता पहिले सबै सामान्य थियो । बच्चाहरू स्कूल जाँदै थिए, मानिसहरू काममा थिए, हामी परिवार र साथीहरूसँग थियौं । तर आज यो सबैमा जोखिम छ । जर्जिभाले यो विश्व संकटको अवधिको बारेमा असाधारण रूपमा अनिश्चित रहेको, तर २०२० मा विश्वव्यापी वृद्धि दरमा तीव्र गिरावट आउने कुरा स्पष्ट भइसकेको बताइन् ।

१७० भन्दा बढी देशहरुमा प्रति व्यक्ति आय घट्ने अनुमान
आईएमएफ प्रमुखले महामन्दी पछि सबैभन्दा ठूलो गिरावट देखिने अनुमान रहेको बताइन् । उनले ३ महिना अघिमात्र १६० सदस्य देशहरूमा प्रति व्यक्ति आय २०२० मा बढ्ने अनुमान गरेको स्मरण गर्दै अब सबै परिवर्तन भएको उल्लेख गरीन् । अब भने १७० भन्दा बढी देशहरूमा प्रति व्यक्ति आय घट्ने अनुमान गरिएको छ । महामन्दी विश्वको अर्थतन्त्रको सबैभन्दा खराब चरणको रूपमा परिचित छ । यसको सुरुवात १९२९ मा अमेरिकाको वालस्ट्रिएटमा न्यू योर्क स्टक एक्सचेन्जको ’पतन’ बाट शुरू भएको थियो । महामन्दी करीव १० बर्ष सम्म चल्यो ।

विश्वको अर्थतन्त्रमा चोट पुर्याइरहेको छ
आईएमएफ प्रमुखले भाइरस फैलिनबाट रोक्न आवश्यक प्रतिबन्ध लगाइएको छ, जसले विश्वको अर्थतन्त्रलाई हानी पुर्याइरहेको बताइन् । जर्जियाले विशेष गरी खुद्रा, होटेल, यातायात र पर्यटन क्षेत्रहरु यसबाट प्रभावित भएको बताइन् । उनले धेरै जसो देशहरुमा बढी मजदुर या त स्वरोजगारमा कार्यरत रहेको वा साना र मध्यम उद्यममा कार्यरत रहेका कम्पनीहरू र कामदारहरू यस संकटबाट सबैभन्दा बढी प्रभावित भएको उल्लेख गरेकी छन् ।

आईएमएफ प्रमुखले उदीयमान बजार र अफ्रिका, ल्याटिन अमेरिका र एसियाको ठूलो भागमा कम आय भएका देशहरूमा जोखिम निकै बढी रहेको बताएकी छन् । त्यस्ता देशका नागरीकहरुको स्वास्थ्य प्रणाली धेरै कमजोर रहेको र यस बाहेक, गाउँले बसोबास भएका शहरहरू र बस्तीहरू जहाँ शारीरिक रूपमा सुरक्षित दूरी बनाएर रहनको विकल्प छैन त्यहाँ चुनौती सामना गर्नु पर्ने उनको भनाई छ । बैंकिङ खबरबाट साभार ।