पशुपालनमा रमाएका, ललित”

Yugnepal     1067 पटक पढिएको    

पशुपालनमा रमाएका, ललित”


अहिलेका अधिकांस पढेलेखेका युवाले कृषि भन्ने वित्तिकै नाक खुम्च्याउ“छन् । त्यसैमा पशुपालन भनेपछि त झन् छि... छि.. दूर... दूर... गर्छन् । प्रायःजसो युवाहरूले भन्ने गर्छन्– बरु विदेशमा श्रम गर्छु,, यहा“ पशुपालन त गर्दै गर्दैन । उनीहरूलाई गोवर र माटो भनेपछि घृणा लाग्छ रे ।
तर, केही युवा छन्, जसले अहिले पनि पशुपालनलाई प्रमुख पेसा बनाएका छन् । कैलालीको टीकापुर नगरपालिकाका ३२ वर्षीय ललित थापा (शिव) ले पशुपालन ब्यवसायलाई मुख्य पेसा बनाएका छन् । ललितले नौ वर्षदेखि व्यवसायिक रुपमा भैसीपालन गरिरहेका छन् ।
ललितले भने– विदेश जानुभन्दा स्वदेशमै काम गर्नुपर्छ भनेर मैले भैसीपालन व्यवसाय शुरु गरे । उनले विराटनगरदेखि कञ्चनपुर र सीमावर्ती भारतको तिकुनियादेखि उत्तराखण्डका पशुपालन फार्महरूको अध्ययन गरेर ब्यवसायिक रुपमा भैंसीपालन व्यवसाय रोजेको बताए ।
युवा किसान ललितले भने– अरुले आरामका साथ बसेर खायो भने सुखी जीवन हुन्छ भन्छन्, तर सबभन्दा सुखी भनेका किसान हुन् । किनकि किसान श्रमसिल हुन्छन् । मिहिनत गर्छन् । हामीलाई मस्त निद्रा लाग्छ । भोक लाग्छ । चिन्ता हु“दैन । जहा सुते पनि भयो । जहानेर जे खाए पनि भयो, सबै पच्छ । सबैभन्दा निरोगी हुन्छन् ।


व्यवसाय सुरु गर्दा समस्या नभोग्ने कोही पनि हु“दैनन् । पशुपालन गर्दा पशुमा देखिने खोरत, चरचरे, भ्यागुते लगायतका रोगले कृषकहरूले समस्या झेल्नुपर्छ । यी रोगबाट समयमै सावधानी अपनाएमा समस्याको समाधान खोज्न सकिन्छ । यी समस्याबाट कृषक ललित पनि अछुतो रहेनन् । उनले भने– भैसीपालन व्यवसाय शुरु गर्दा खोरेतका कारण चार वटा भैसी मरे । तीन वटा तुहिए । तर, पछि भ्यागुते, चरचरे, खोरेत रोगको सुई लगाएपछि अहिले समस्या भएको छैन । उनले बेला बेलामा यी रोगको सुई लगायो भने कृषकले समस्या भोग्नु नपर्ने बताए ।
कृषिलाइ नै जीवनको मुख्य लक्ष्य बनाएका युवा किसान ललितले ‘पशुपालन र उत्पादन मेरो जीवन’ भन्ने नारा सहित कृषिलाई प्रवद्र्धन गरिरहेको बताए । उनले भने– अहिले म सबैलाई दारु होईन दुध खान सुझाव दिने गरेको छु । वैदेशिक रोजगार होइन, स्वरोजगार गर्न साथीहरूसंग आग्रह गरिरहन्छु । उनले आफूले अहिले आत्मनिर्भरताको अभियान पनि सञ्चालन गरिरहेको बताए ।
युवा कृषक ललितले एउटा गाईभैसीबाट चार वटा आम्दानीका आधार बनाएका छन् । उनले पाडापाडी, दुध, गोवर र जैविक मल उत्पादन गरिरहेको बताए । उनी भन्छन्– यही आधार सबै किसानले प्रयोग गर्ने हो भने जिवनस्तर सुधार हुन्छ ।
उनले अहिले १९ वटा भैसी पालन गरिरहेका छन् । मासिक एक हजार तीन सय लिटर दूध विक्री गरिरहेका उनी अहिले दैनिक ३२ लिटर दूध बेचिरहेका छन् । उनले भने– केही भैंसीहरू ब्याउने बेला भएकाले अहिले दैनिक दूध उत्पादन घटेको छ । केही महिनामै पुनः पुरानै अवस्थामा आउने छ ।


उनले अहिले मानिसहरू पशुपालनभन्दा अन्य व्यवसायमा आकर्षण भएको प्रति दुःख व्यक्त गरे । उनले भने– मानिसहरू ५०÷६० लाख रुपैया खर्च गरेर डेरीमा लगानी गर्न ईच्छुक छ, तर दुई÷चार गाईभैसी किनेर व्यवसायीक पालन गर्नेतर्फ आकर्षण छैन । उनले पशुपालन नगरे डेरी स्थापना भएको औचित्य नहुने बताए ।
उनले अहिले दूधभन्दा जैविक मलबाट बढी फाईदा भइरहेको बताए । ‘एउटै गाईभैसीबाट दुधमात्र लाभ लिने या अरु पनि केही लाभ लिन सकिन्छ भनेर अनुसन्धान गरे । त्यसपछि दूधभन्दा मह“गो गाइभैसीको गोवर रहेको थाहा पाए’ उनले भने– दूध ५४ रुपैया“ प्रति लिटरमा बेचिरहेको छु भने जैविक मल ६० रुपैया“ प्रतिकिलो का दरले विक्री गर्दै आएको छु । उनले अहिलेसम्म १२ क्विन्टल जैविक मल विक्री गरिसकेको बताए । उनले जैविक मल बनाउन ७० केजी गन्यौला प्रयोग गरेका थिए । उनले भने– अब ७० बाट एक सय गन्यौला पुर्याउने सोच बनाएको छु ।
उनले किसानहरूको जीवनस्तर सुधार गर्नका लागि दूध उत्पादन र नश्ल सुधार कार्यक्रम सञ्चालन गरेको बताए । उनले भैंसीहरूको आहारका लागि डाले र बहुवर्षिय घात खेती पनि गरेका छन् ।
च्याउ खेती पनि विस्तार
पशुपालनबाट व्यवसायबाट शुरु गरेका युवा कृषक ललितले व्यवसायीक केरा खेतीलाई पनि निरन्तरता दिइरहेका छन् । उनले केराका परिकारले चिनिने टीकापुरलाई अब च्याउका परिकारले चिनाउने स्वादिलो च्याउ कर्नर शुरु गरेका छन् ।
उनले किसानले उत्पादन गरेको च्याउको बजारीकरण गर्नुका साथै च्याउबाट बन्ने परिकारहरूको प्रचार गर्ने र युवाहरूलाई व्यवसायिकता तर्फ लैजान फरक ढंगले व्यवसायको सुरु गरिएको बताए ।

 



बुधबार २३, पुष २०७६ ०४:२७ मा प्रकाशित

प्रतिकृया दिनुहोस

Loading...


Yugnepal
Copyright © 2019 - 2024
Anubhabi Technologies Pvt. Ltd.